Kalium is een belangrijk mineraal dat je lichaam nodig heeft voor onder andere je hart en spieren. Maar te veel kalium in je bloed kan gevaarlijk zijn. Dit heet hyperkaliëmie. Het kan zorgen voor hartklachten, spierzwakte of zelfs hartritmestoornissen. Als je kaliumgehalte te hoog is, moet je goed letten op wat je eet.
In veel gezonde voedingsmiddelen zit kalium, maar dat kan juist een probleem zijn als je nieren minder goed werken. Zij kunnen het teveel aan kalium dan niet goed uit je lichaam halen. Wij geven je tips welke voedingsmiddelen je beter kunt vermijden als je een te hoog kaliumgehalte hebt en geven we je alternatieven.
Waarom is te veel kalium gevaarlijk?
Kalium speelt een grote rol in je lichaam. Het zorgt ervoor dat je spieren goed kunnen bewegen, ook je hartspier. Als je kaliumgehalte te hoog is, kan dit zorgen voor een onregelmatige hartslag. In ernstige gevallen kan dit zelfs levensgevaarlijk zijn. Daarom is het belangrijk om snel actie te ondernemen als je arts zegt dat je kalium te hoog is.
Vaak komt een te hoog kaliumgehalte door een probleem met je nieren. Als je nieren niet goed werken, kunnen ze het kalium niet goed uit je bloed filteren. Ook sommige medicijnen kunnen ervoor zorgen dat je kalium stijgt. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde bloeddrukverlagers.
Als je kalium te hoog is, moet je vaak op dieetadvies letten. Een diëtist of arts helpt je bij het maken van een voedingsplan. Maar het is goed om alvast te weten welke producten je beter kunt laten staan.
Welke groenten en fruit moet je vermijden?
Groenten en fruit zijn gezond, maar sommige soorten bevatten veel kalium. Als je kalium te hoog is, moet je bijvoorbeeld oppassen met tomaten, avocado’s, spinazie, aardappelen en broccoli. Ook bananen, kiwi’s, sinaasappels en abrikozen bevatten veel kalium. Deze producten kun je dus beter niet of heel beperkt eten.
Gelukkig zijn er ook groenten en fruit met minder kalium. Denk aan sla, komkommer, witte kool, appel, druiven en aardbeien. Deze kun je in kleine hoeveelheden wel eten, maar overleg altijd met je diëtist. Soms is het ook mogelijk om bepaalde groenten voor te koken en het kookwater weg te gooien. Zo spoelt een deel van het kalium eruit. Hieronder een lijst met voedingsmiddelen die je moet vermijden:
Groenten en fruit die je beter kunt vermijden:
- Tomaten (ook tomatensaus en -puree) 🍅
- Avocado’s 🥑
- Spinazie (vooral rauw of gekookt) 🥬
- Aardappelen (vooral in grote hoeveelheden) 🥔
- Broccoli 🥦
- Bananen 🍌
- Kiwi’s 🥝
- Sinaasappels en sinaasappelsap 🍊
Extra tips:
- Kook groenten in ruim water en gooi het kookwater weg om het kaliumgehalte te verlagen.
- Vermijd smoothies en groentesappen met bananen of groene bladgroenten.
- Overleg altijd met je diëtist voor een persoonlijk voedingsadvies.
Welke andere producten bevatten veel kalium?
Niet alleen groenten en fruit bevatten kalium. Ook andere producten zijn rijk aan dit mineraal. Denk aan noten, zaden, pure chocolade, volkorenbrood en zuivelproducten zoals melk en yoghurt. Vooral melk en kaas kunnen bij grote hoeveelheden je kalium verhogen.
Vlees, vis en peulvruchten bevatten ook kalium. Kip, rundvlees en vis zoals zalm zijn voorbeelden van producten die je met mate moet eten. Vooral linzen, bonen en kikkererwten zijn kaliumrijk. Je hoeft deze producten niet helemaal te vermijden, maar eet ze in kleine porties en overleg met je arts of diëtist.
Let ook op zoutvervangers of bouillonblokjes. Veel zoutvervangers bevatten kaliumzout in plaats van natriumzout. Als je denkt gezonder bezig te zijn door zout te minderen, kun je per ongeluk toch te veel kalium binnenkrijgen. Lees dus goed de verpakking of kies voor kruiden zonder zout.
Wat kun je wél eten bij een te hoog kaliumgehalte?
Hoewel het lijkt alsof je veel niet mag eten, zijn er gelukkig genoeg producten die je wel veilig kunt gebruiken. Denk aan witte rijst, witbrood, gewone pasta en ongezouten crackers. Deze bevatten weinig kalium en zijn dus veilig bij een verhoogd kaliumgehalte.
Ook eieren en margarine bevatten weinig kalium. Als je graag vleesvervangers eet, kies dan voor producten met weinig peulvruchten. Sojaproducten kunnen namelijk ook rijk zijn aan kalium. Kies liever voor kant-en-klare producten die speciaal zijn ontwikkeld voor mensen met nierproblemen.
Drinkwater, appelsap (zonder toevoegingen) en kruidenthee zijn goede keuzes. Vermijd sportdrankjes of sapjes met veel fruit. Probeer daarnaast gevarieerd te eten, maar houd het simpel. Als je twijfelt, vraag dan altijd advies aan je diëtist of arts.
Producten die je veilig kunt eten:
- Witte rijst 🍚
- Witbrood 🍞
- Gewone pasta (zonder volkoren) 🍝
- Eieren 🥚
- Margarine 🧈
Dranken die veilig zijn:
- Water 🚰
- Appelsap zonder toegevoegde suikers of andere toevoegingen 🧃
- Kruidenthee (zoals kamille of munt) ☕
Extra tips:
- Eet gevarieerd, maar kies eenvoudige producten
- Vermijd sportdrankjes en vruchtensappen met veel fruit
- Vraag bij twijfel altijd advies aan een diëtist of arts
Conclusie
Als je kaliumgehalte te hoog is, is het belangrijk om goed op je voeding te letten. Groenten, fruit, noten en zuivel kunnen veel kalium bevatten. Dit kan bij een te hoge waarde gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven met weinig kalium die je veilig kunt eten.
Overleg altijd met een arts of diëtist voor een persoonlijk voedingsadvies. Zo houd je je kalium in balans en blijf je gezond. Vergeet niet dat een gezond dieet niet alleen gaat om wat je níet eet, maar ook om wat je wél mag.
Met de juiste kennis en begeleiding kun je prima leven met een verhoogd kaliumgehalte. Denk er natuurlijk wel aan dat je gezondheid ten alle tijden op de eerste plek staat. 🙂
